ཡོངས་འབྲེལ་འདི་གཟིགས་ནི་ཡོད་ག

༉ ག་དེ་པ་ལས་ རྫོང་ཁ་སླབ་ཐངས་སྡེ་ཚན་འགོ་བཙུགས་ཞིནམ་ལས་ ད་རེས་ནངས་པ་གི་ལམ་ལུགས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཡོངས་འབྲེལ་འཆར་སྒོ་འཇམ་སམ་ཅིག་བྲིས་ཏེ་ཡོད་རུང་ དང་འདོད་སྐྱེད་དེ་གཟིགས་མི་མེད་ནི་འདི་གིས་སེམས་ཕམ་ཡོད།

• ནཱ་གིས་གཟིགས་ཅི་ག   ཕན་ཐོགས་འདུག་ག
• བཅོ་ཁ་རྐྱབ་དགོཔ་འདུག་ག      ག་དེ་སྦེ་ལེགས་བཅོས་འབད་ནི།
• དེ་གིས་མ་དོ་བར་གཞན་ཡང་འཐེབ་ག་ཅི་ར་བཙུག་དགོཔ་འདུག

དར་ཁྱབ་གཏང་དགོ་པའི་ཚིག

༉ དང་ཕུ་དུས་རྒྱས་ལས་སླབ་ནི་ཡོད་པའི་མིང་ཚིག་ཚུ་ ད་རེས་ནངས་པ་སླབ་མི་གངམ་མི་ནུག།  དེ་འབད་ནི་འདི་གིས་ དར་ཁྱབ་གཏང་ནིའི་ཐབས་ལམ་ག་དེ་སྦེ་བཏོནམ་དྲག་ག་ ནཱ་ཆ་ཁྱབ་ཀྱིས་གསུང་ནི་བཅའ་ནི་རེ་མེད་ག་ལགས།

1. བསྐངམ་སྐོར།
2. ཁ་མེད་ཟློ་མེད།
3. གྲམ་དཔྱ།
4. ངོ་བོ་ཀེ་ཀེ།
5. ཅོ་ཏོ་ཀེར་ཀེ།
6. ཆབ་ཏོ།
7. རྗེས་ཧིང་བརྡར།
8. གཉའ་བཀལ།
9. ཐོབ་ཆག།
10. མདས་དཔོན་རྒསཔ།
11. རྣོས་ཁེག་ཁེ།
12. སྤ་ཏ་སྤོག་ཏོ།
13. ཕྱམ་ཕྱིམ།
14. བམ་ཏོ།
15. མེན་རྫུ་ལོག་ལོ།
16. ཙམ་ཙུམ།
17. ཚ་སྦྱིས་ཐོར་ཐོ།
18. ཞོར་འདྲིས་རྐྱབ།
19. ཟུང་གཅིག
20. གཡོ་འབྱིད་ཀོབ་འབྱིད།
21. རུ་འཁྱེག་རྐྱབ།
22. ལོད་ད་ནུག།
23. བཤེད་སྐྱོགས་།
24. ས་གཞི་ས་རྟེན།
25. ཧང་ཏོ་མ།
26. ཨ་མེད་ཨུ་མེད།

ལྟག་ལུ་བྲིས་ཡོད་མི་ མིང་ཚིག་ལུ་ དེ་འཕྲལ་ལས་ནཱ་ལུ་བྲིས་བཞག་བཞགཔ་མ་གཏོགས་ མཐའ་དཔྱད་མེནམ་ཐུགས་ཁར་བསྣམ་གནང་།
ག་ཡུད་མེད་པ་ནཱ་གིས་མཁྱེན་པ་ཅིན་ ཞུ་དག་འབད་དེ་བཀའ་དྲིན་བསྐྱང་གནང་།

ཡ་བཏགས་འགྲེང་བུའི་རྗོད་སྒྲ་བཏོན་དགོཔ།

༉ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་སྐད་ཡིག་དང་ཅོག་ར་འཐདཔ་སྦེ་   འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་རྫོང་ཁའི་མིང་ཚིག་ རེམ་གཉིསམ་ཅིག་ ཡིགུ་གི་སྒྲ་སྒྱུར་ཏེ་སླབ་དགོཔ་ཡོད་པའི་གྲས་ལས་གཅིག་   ཡ་བཏགས་འགྲེང་བུ་ལུ་སྒྱུར་ཏེ་ལྷག་དགོ།  དེ་མིན་པ་ཡིགུ་གི་དག་ཆ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་པ་ཅིན་   རྗོད་སྒྲ་ཕྱེད་དག་སྦེ་གོཝ་ཨིནམ་ལས་ སྒྲ་སྒྱུར་ཏེ་སླ་དགོ་མི་འདི་ དང་ཕུ་ལས་ར་དེ་སྦེ་སླབ་སྟེ་ཡོད་པའི་   ལུང་པའི་ངག་གཤིས་ཅིག་ཨིན་པས།   དཔེ་ཅིག་འོག་ལུ་བཀོད་དེ་ཡོད།

• བྱ་མདངས།   ༼   རྗོད་སྒྲ་བྱེ་མདངས།༽
• བྱ་སྒྲོ   ༼   རྗོད་སྒྲ་བྱེ་སྒྲོ། ༽

ཤུལ་མའི་རྗོད་ཚིག་གི་སྔོན་འཇུག་ཡར་འདྲེན་གྱི་མིང་ཚིག་གི་རིགས།

སྔོན་འཇུག་དང་མགོ་ཅན་དང་འདོགས་ཅན་ཚུ་ཡོད་པའི་རྗོད་སྒྲ་བཏོན་ཏེ་ལྷག་དགོ་པའི་རིགས། བྱོང་དར། སྦྱོང་བརྡར།   བྲེལ་བ་འཐབ། འབྲེལ་བ་འཐབ། སྔོན་འཇུག་འ་ཡོདཔ་སྦེ་ སྒྲ་སྒྱུར་དགོ། གྲན་དུར། འགྲན་བསྡུར། སྔོན་འཇུག་འ་ཡོདཔ་སྦེ་ སྒྲ་སྒྱུར་དགོ། ཞི་རྟེན། གཞི་རྟེན། ལ་མགོ་ཡོདཔ་སྦེ་ལྷག་དགོ།    ཚིག་གྲོགས་འོག་མའི་སྔོན་འཇུག་འདི་ ཚིག་གྲོགས་ལྟག་གི་རྗེས་འཇུག་སྦེ་སྦྱར་ཏེ་སླབ་སྲོལ་ཡོད་པའི་མིང་ཚིག།
དོན་དག་དང་འཁྲིལ་པའི་ཡིག་གཟུགས།	རྗོད་སྒྲ་བཏོན་ཐངས།	དྲན་གསོ།
སྐུ་མཆེད།	སྐུམ་མཆེད།
ཁ་བཤད།	ཁབ་བཤད།	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
བགོ་བཤའ།	བགོབ་བཤའ།	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
དགུ་བཅུ།	དགུབ་བཅུ།
རྒྱ་མཚོ།	རྒྱམ་མཚོ།
ལྔ་བཅུ།	ལྔབ་བཅུ།	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
དབུ་མཛད།	དབུམ་མཛད།
བཞི་བཅུ།	བཞིབ་བཅུ།	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
ས་བདག	སབ་བདག	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
ལྷ་བསང།	ལྷབ་བསང་།	ངག་གཤིས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་སླབ་ཐངས།
ཚིག་གྲོགས་འོག་མར་སྔོན་འཇུག་མ་ཡིག་ཡོད་མི་ཚིག་གྲོགས་གོང་མའི་རྗེས་འཇུག་སྦེ་སྦྱར་ཏེ་སླབ་སྲོལ་ཡོད་པའི་མིང་ཚིག།
དོན་དག་དང་འཁྲིལ་པའི་ཡིག་གཟུགས།	རྗོད་སྒྲ་གི་དོན་ལུ་རྐྱངམ་ཅིག་གི་ཡིག་སྡེབ།
ཡ་མཚན།	ཡམ་མཚན།
རྒྱ་མཚོ།	རྒྱམ་མཚོ།	རྒྱམ་མཚོ་གཏིང་རིང་པས།
ཡ་མཆུ།	ཡམ་མཆུ།	ཁའི་ཡམ་མཆུ་གུར་ཆུ་འབུར་བཀལ་ཆེ་ནུག།
མ་མཆུ།	མམ་མཆུ།	ཁའི་ཡམ་མཆུ་ཙུ་ནེ་གིས་ཤུར་བདའ་ཡི།

ཤ་ཚ་བའི་ཁ་ལས་གཏམ་ཧནམ་མི་འཐོན།

What is the impact of language on society, and what role does language play in social change?

For hundreds of years anthropologists and linguists have discussed the effect of culture on language and also how language affects society and the way we think. ... 

It is true that a society will make attempts to change its language or fight to keep the influences of other languages out.

ཧ་སྡེ།

1. ཧ་བ་མ་དགའནི། །ཕྱིས་པ་མི་དགའ། །
2. ལྷ་གསརཔ་བ་འདྲེ་རྙིངམ་དྲག།
3. ལྷང་མི་མི་ལུ་རྟ་ཡང་རེ། ཡངནི་ལྷང་མི་མི་ལུ་གཏའ་ཡང་རེ། དཔྱེ་གཏམ་འདི་ལུ་ སླབ་ཐང་མ་འདྲཝ་གཉིས་སྦེ་ཡོད་མི་འདི་ རང་སོའི་ཁུངས་སྐྱེལ་ཐང་དང་འཁྲིལ་ཏེ་འགྱོཝ་ཨིན་རུང་ དོན་དག་ལུ་ཁྱད་པར་མི་འདུག ཨིན་རུང་ དང་ཕུ་དུས་རྒྱས་ལས་སླབ་ནི་ཡོད་མི་དག་ཤོས་འདི་ ག་འདི་ཨིན་ན་ རྒས་ཤོས་ལུ་འདྲི་སྟེ་དབྱེ་བ་དཔྱད་དགོ་ནི་ཨིན་པས།

ཨ་སྡེ།

1. ཨ་ལུ་དགའ་བ་ཇོ་ཇོ་སྐྱིདཔ།
2. ཨ་ལུ་སྔུ་ས་ཨའི་ཕང་མ། །འོག་མའི་ཞུ་ས་གོངམ་ལུ། །
3. ཨརཝ་ནང་ན་བཞག །ལྡེ་མིག་ཕྱི་ལས་རྐྱབ། །
4. ཨོ་ལའི་ཕྱུག་གུ་ལུ་དཀར་ནག་ཕྱེ་ནི་མི་འོང་།
5. ཨ་རོགས་གང་གི་ཤོ་རྒྱུག
6. ཨ་ཟེར་བ་ཚིག་མེད།
7. ཨ་ཕྱེད་གླུདཔ་ཕྱེད།
8. ཨ་བ་གངམ་ད་དོང་འཚོལ།
9. ཨརཝ་གི་མགུ་ལུ་བྱ་སྤུ་བཀལ།